WANNEER JY LEUENS VERTEL
In die verhouding met jou ouers, onderwysers, maats en ander mense is dit baie belangrik dat jy eerlik moet wees en eerbaar moet optree. Ongelukkig speel leuens en oneerlikheid oor die eeue heen reeds ‘n groot rol en is dit ‘n groot probleem. Ons moenie dink dat dit net ongelowige mense is wat lieg en bedrieg nie, nee, dit kom dikwels ook onder Christene voor. Elkeen van ons het een of ander tyd in ons lewe al ‘n leuen vertel.
Eerlikheid is iets wat van kleins af aangeleer word. Jou ouers is gewoonlik die eerste mense wat vir jou geleer het dat dit nie mooi is om te jok nie, daarna het jy dit ook geleer op ander terreine soos die kerk en die skool gehoor. Ongelukkig is dit so dat die mens van nature geneig is tot leuens. Dit is dan ook hoekom daar so baie in die Bybel oor hierdie neiging vermaan word.
Soms is dit vir ‘n mens moeilik om die waarheid te vertel en dit verg moed om ronduit met die waarheid uit te kom, want jy kan dan weer by ander mense in die moeilikheid kom, of iemand in ‘n swak lig stel. Sommige van ons weet ook hoe pynlik dit is om op ‘n leuen betrap te word.
Hoe wonderlik is dit om te weet dat dit wat ek vandag aan my vriende, of wie ook al vertel het nie vanaand die oorsaak van skaamte en verleentheid sal wees as ek in my stiltetyd met God praat nie.
Hoe kosbaar is ‘n mens op wie jy kan vertrou, omdat jy hom altyd kan glo!
Die geheim om met jou hele hart die waarheid te praat, is om veranker te wees in die geloof in Jesus Christus wat gesê het:
Joh. 14:6 “Ek is die weg en die waarheid en die lewe...”
‘n Leuen is ‘n opsetlike onwaarheid of valsheid. ‘n Leuenaar is dus iemand wat opsetlik lieg of onwaarhede vertel.
Sielkundiges onderskei tussen 10 verskillende tipes leuens:
•Leuens om aandag te trek
Jy ken dalk kinders in jou skool of omgewing wat leuens vertel om aandag te kry. So ‘n persoon wil hê iemand moet vir hom luister en dan vertel hy/sy soms ‘n vreeslike wolhaarstorie, net om ander te beïndruk of dat iemand hom/haar moet jammer kry.
•Nabootsende leuens
Dit kom dikwels onder tieners voor waar ‘n persoon sal vertel hoe hy iemand op sy plek gesit het. Sulke persone boots graag ander mense se sêgoed na.
• Oordrywings-leuens
Dit is ‘n leuen wat op die waarheid gebaseer is, maar waar die waarheid oordryf word, bv. wanneer iemand vertel dat hy ure langs die pad moes sit en wag, terwyl dit net ‘n halfuur was.
• Die sogenaamde “wit” leuens
Dit is leuens wat dikwels uit lojaliteit vertel word. Jy wil nie heeltemal eerlik met iemand wees, of sy/haar gevoelens seermaak nie en vertel dus ‘n leuen.
• Verdedigings-Leuens
Dit is die tipe leuens wat Sara (Abraham se vrou) vertel het.
Mense wat bang is vir straf, of vir ander gevolge van hul dade, vertel dikwels hierdie tipe leuens. Kinders sê dikwels “Ek het my boek by die huis vergeet” in plaas van te erken dat hy/sy nie die huiswerk gedoen het nie. “Ek het nie van die huiswerk geweet nie” in plaas van “Ek het vergeet”.
•Kompenserende leuens
Mense vertel soms leuns om hul eie tekortkominge te verberg bv.
as ‘n kleinerige outjie by ‘n nuwe skool kom en vertel dat hy ‘n bokskampioen is, of dat sy pa ‘n Springbokrugbyspeler is. Sulke kinders is ook geneig om antwoorde te gee wat hulle dink grootmense wil hoor, nie wat noodwendig die waarheid is nie.
• Fantasie-leuens
Dit is ‘n tipe leuen wat dikwels by klein kinders voorkom, bv. wanneer hy/sy vertel hulle ‘n groot hond by die huis het, maar daar is geen hond op hulle werf nie.
Al sewe bogenoemde soorte leuns is gewoonlik nie doelbewuste poging om te mislei nie en doen dus nie veel skade aan die medemense nie, maar dit doen tog die verteller skade. Mense gaan jou nie maklik weer glo nie en jy kan bekend staan as iemand wat oordryf of lieg. Maats kan met jou begin gek skeer en dit veroorsaak uiteindelik dat hulle jou eenkant toe skuif of jou verneder. Jou selfbeeld kry dan gewoonlik so ‘n knou dat jy nog erger pogings aanwend om aandag te trek en dan eindig dit onaangenaam.
Geen opmerkings nie:
Plaas 'n opmerking